حسن عباس نویسنده کتاب “برگشت طالبان” می‌گوید که کشورهای منطقه و جهان بدنبال منافع خودشان در افغانستان هستند و برای شان اهمیتی ندارد که بر سر مردم افغانستان چی می‌گذرد. او این روند را یک تراژیدی خواند.
آقای عباس می‌گوید تا زمانی‌که در جهان یک سیاست هماهنگ وجود نداشته باشد، نمی‌توانند بر طالبان تاثیر بگذارند.
او در گفتگو با عارف یعقوبی، خبرنگار تلویزیون افغانستان اینترنیشنال گفت: “امریکا یک چیز می‌گوید روسیه چیزی دیگری، چین از طریق دیگری به طالبان کمک می‌کند، ازبکستان برق رایگان می‌دهد، تاجیکستان دسترسی به انترنت را فراهم می‌کند، پاکستان از پاسگاه‌های مرزی پول می‌دهد و هند نیز در حال آموزش مسوولان امنیتی و نهادهای مالیاتی طالبان است.”
او تاکید کرد تا زمانی‌که هر کشوری منافع خود را دنبال کند و نگران مردم افغانستان نباشد، اوضاع بهتر نخواهد شد و این بزرگترین فاجعه است.
حسن عباس، استاد دانشگاه در امریکاست و اخیرا در کتابی به نام “برگشت طالبان”وابستگی طالبان به ارتش و اداره استخبارات پاکستان را برجسته کرده است.
او در بخش کتابش که رسانه‌ها آن را بیشتر نقل کرده نوشته است که وزیر خارجه طالبان قبل از دعوت دیپلومات‌های هندی به کابل، با قمر جاوید باجوا، رئیس پیشین ستاد ارتش پاکستان دیدار کرد و در زمینه از او مشوره خواسته بود.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان اما می‌گوید که هیچ وقت “عملکرد [طالبان] تحت نظر مقامات استخباراتی و نظامی کشور دیگری” نبوده است.
سخنگوی طالبان، حسن عباس را مزدور و جاسوس استخبارات خوانده است.
حسن عباس در پرسشی آقای یعقوبی که طالبان چی زمانی به خواست‌های مردم افغانستان و جامعه بین‌المللی مبنی بر کنار گذاشتن سیاست‌های سخت‌گیرانه از جمله حق آموزش و حق آزادی‌های مردم افغانستان تمکین خواهند کرد گفت: “تا زمانی‌که ملا هیبت‌الله و عبدالحکیم، مشاور اشد او [برسر قدرت] باشند این اتفاق نخواهد افتاد، با این حال فشار فزاینده‌ای از سوی کابینه در کابل وجود دارد، حتی نخست وزیر که از مقامات قدیمی است می خواهد به ملا هیبت‌الله بگوید کاری که طالبان انجام می‌دهند این گروه را بیشتر منزوی می‌کند این بحث در حال شدت گرفتن است.”
فعالیت مکاتب در مناطق ممنوعه
حسن عباس در این گفتگو مدعی شده است که در سه تا چهار ولسوالی در افغانستان که از فرمان رهبری طالبان سرپیچی کرده دختران حتی زمانی‌که ممنوعیت تحصیل وضع شد به مکتب رفتند.
او از این ولسوالی‌ها نام نبرد اما گفت که منابع معتبر به او گفته که این ولسوالی‌ها بیشتر از سوی حقانی‌ها کنترول می‌شوند.
عباس گفت: “این مساله در کتاب نیست اما من از یک منبع معتبر شنیدم که حتی حقانی‌ها یک بار تهدید کردند که در مناطق کنترول شان مکاتب را باز می‌کنند، به انها گفته شد که اگر این کار را می‌‌خواهید انجام دهید می‌توانید مستقلانه انجام دهید، ولی قبل از آن باید باهم بجنگیم بنابر این یک چالش بزرگ وجود دارد.”
او گفت که طالبان به دو دسته تقسیم شده‌اند، عناصر جوان و قدیمی و میان این دو طبقه همواره کشمکش و درگیری وجود دارد.
او گفت: “عناصر زیادی در بین طالبان است که به تلفن هوشمند دسترسی دارند آنها امروزه در معرض دید جهان قرار دارند، قبلا تنها چیزی که وجود داشت، قندهار پشاور و کویته بود حالا دبی را دیده اند و قطر را دیده اند، دنیا را دیده اند افراد زیادی هستند که نمی‌خواهند منزوی بمانند.”
عباس تصریح کرد که روی عناصر دیوبندی نیز فشار زیادی وجود دارد، مبنی بر این که تصویر منفی از طالبان بیرون ندهند. او تاکید کرد اگر فشارها داخلی باشد، طالبان را تحت تاثیر قرار می‌دهند
آینده افغانستان
نویسنده کتاب “برگشت طالبان” می‌گوید او باور دارد که فشارهای داخلی در میان طالبان می‌تواند وضعیت را به نفع مردم افغانستان تغییر دهد، او گفت که در خصوص فشارهای خارجی زیاد مطمین نیست و باور ندارد که دنیا در برابر طالبان سیاست واحد را پیش‌گیرد.
او گفت که برای تغییر طالبان باید یک روند تعاملی منطقوی و گام به گام شروع شود.
حس عباس گفت: “من روی حرفم شرط می‌بندم که اگر امروز ترکیه، امارات متحده عربی، قطر، پاکستان ازبکستان، ترکمنستان و چین، وزرای خارجه‌شان بروند پیش ملاهیبتالله و به او بگویند که اگر مکاتب به روی دختران باز نشود ما نمایندگی‌های خود را تعطیل می‌کنیم، فرودگاه کابل بسته می‌شود و قرار نیست با شما معامله کنیم آنگاه ذهن ملاهیبتالله در جای درستی قرار خواهد گرفت.”
عباس تصریح کرد که در حال حاضر هر کشوری بازی خود را پیش می‌برد، او هشدار داد که اگر این وضعیت ادامه پیدا کند مشکلات و خشونت در افغانستان بیشتر و وضعیت برای مردم ترسناک‌تر خواهد شد.
او می‌گوید بیم آن وجود دارد که در صورت ادامه شرایط کنونی، به مرور زمان برخی سازمان‌های تروریستی و ستیزه‌جوی افراطی در افغانستان جای پا باز کنند.