اظهارات صریح و بی‌پرده‌ی باری جهانی، شاعر و نویسنده‌ی نامدار زبان پشتو ــ سابق وزیر اطلاعات و فرهنگ افغانستان، در نامه‌ی سرگشاده‌ای که به طالبان ارسال کرده، تکانه‌ی تازه ایست در روند بازتاب حقایق جاری درکشورما از زبان یک شاعرفرهیخته‌ی زبان پشتو ــ شاعر سرودملی افغانستان، شاعری‌که سرودها و ترانه‌های بلند مرتبت‌اش نٌقل مجالس فرهنگی همه علاقمندان و شیفته‌گان شعر بوده است.
این اظهارات و موضعگیری صریح آقای باری جهانی که باید درمیان تمام مردم تعمیم یابد، می‌تواند برای همه اندیش‌مندان، هنرمندان و فرهنگیان کشور (شامل تمام زبان‌ها و فرهنگ‌ها ــ بخصوص هنرمندان و فرهنگیان زبان پشتو) جرآت آن را بدهد تا قاطعانه و صریح به گروه طالبان نه بگویند و مردم را به عنوان پیش کسوتان اندیشه و فکر، ازحقایق سیاه نظام طالبانی بیشتر با خبر سازند . نه اینکه به بهانه‌ی اینکه طالبان امنیت آورده اند، آنان را نجات دهنده‌گان افغانستان تبلیغ نموده، همه را به تعامل با تروریستان تشویق نمایند.
آقای باری جهانی که خود از ولایت قندهار است در این نامه‌ی سرگشاده، درباره‌ی نظام تک قومی طالبان و تبعات ویرانگر اقدامات آنان برای افغانستان و بخصوص برای قوم پشتون گفته است: “به دلیل انحصار قدرت توسط طالبان ـ به ویژه طالبان قندهاری، همه اقوام دیگر افغانستان، شامل پشتون‌های غیر قندهاری نسبت به همه پشتون‌ها بدبین شده اند …» به نظر باری جهانی، طالبان حقوق تمام اقوام را پا‌یمال کرده و همه پشتون‌ها تاوان عملکرد طالبان را خواهند داد.
باری جهانی تأکید می کند که: «نه پشتون‌ها و نه هیچ قوم دیگری درافغانستان حق انحصار قدرت و محروم کردن و اخراج اقوام دیگر را ندارند که مانند پشتون‌ها از هزاران سال به اینسو دراین سرزمین زنده‌گی کرده اند …»
این شاعر شناخته شده و شجاع در نامه و اظهارات خود با تأکید گفته است که « تاریخ ثابت کرده است که به زور می توان قدرت را تصاحب کرد؛ اما نگهداشتن آن با زور ناممکن است … »
وزیر سابق اطلاعات و فرهنگ افغانستان با اشاره به شکست‌های تاریخی اتحاد شوروی سابق در افغانستان، حکومت مجاهدین، حکومت اول طالبان، شکست نیروهای ناتو و امریکا در افغانستان، به طالبان هشدار داده و می نویسد: “رژیم طالبان از فولاد ساخته نشده و این نظام نیز پایدار نمی ماند و فرو می پاشد …”
او در بخش دیگری از نامه‌ی خود نوشته است که “تحصیل کرده‌های افغانستان در داخل و خارج کشور به دلیل بستن مکاتب و دانشگاه ها به روی دختران و همچنین ممنوعیت کار زنان مآیوس شده و بر شما خشمگین اند …”
او بصراحت می نویسد که: “قتل‌های مرموز هواداران و فرماندهان حکومت پیشین جریان دارد و همه مردم این مسأله را کار شما [طالبان] می‌دانند .»
آقای جهانی در بخش دیگری می نویسد: “قبول دارم که امریکا بسته‌های چهل میلیون دالری را برای شما [طالبان] ارسال می‌کند اما این بسته‌های پول نیز تا روز قیامت دوام نمی‌آورد. ایالات متحده که با حکومت‌های حامد کرزی و اشرف غنی وفا نکرد، با شما هم وفا نخواهد کرد … روزی نه امریکا و نه بسته‌های دالری آن خواهد بود بلکه طالبان و این مردم خشمگین، تنها خواهند بود …»
آقای جهانی گفته است: “همانطورکه طالبان تانک‌ها و هاموی‌های امریکایی را با موترسیکلت گرفتند، مردم ناراضی افغانستان هم با دست خالی قدرت و موترسیکلت را خواهند گرفت …»
این شاعر سرود ملی افغانستان گفته است: “جهان نظر خوب نسبت به طالبان ندارد و افغان‌های مقیم خارج به دلیل اعمال طالبان از نام پشتون خجالت می کشند … ” به باور او سازمان‌ملل با همه سیاست‌های طلبان مخالف است و هیچ کشوری در جهان حتا پاکستان این گروه را به رسمیت نشناخته است …
باری جهانی در پایانِ نامه‌ی سرگشاده به طالبان، به جرأت و با وضاحت نوشته است: “نشئه‌ی قدرت چشمان طالبان را کور و گوش‌های شان را کر کرده است … وضعیت کنونی دوام نخواهد آورد. مقابله با همه اقوام غیر پشتون، پشتون‌های روشنفکر و تمام جهان تا قیامت ممکن نیست … ».
یاداشتی از: اسماعیل فروغی